OSSOBUFO

Overkoepelende Studie naar het Samenleven en Overleven van BUFO bufo

OSSOBUFO is een onderzoeksproject waarbij de oorzaken van de achteruitgang worden onderzocht door pathologie te koppelen aan ecologie om wat gewoon is gewoon te houden: het voorbeeld van de gewone pad (Bufo bufo). Het project is een samenwerking met meerdere onderzoeksgroepen van Universiteit Gent (TEREC, Veterinary Toxicology lab en WHG) en Natuurpunt Studie.

Project

Menselijke invloed op de natuur is de belangrijkste oorzaak van de huidige achteruitgang van de biodiversiteit en vormt de basis van de aanhoudende zesde massa extinctie. Deze extinctie omvat ook de achteruitgang van wijdverspreide en dus algemene soorten. Kleine proportionele afnames van de populaties van (tot nu toe) veel voorkomende soorten hebben al een grote impact op het functioneren van ecosystemen en de biomassa.

Amfibieën worden tijdens de zesde massa extinctie meer bedreigd dan veel andere dieren. De gewone pad (Bufo bufo) komt voor in verschillende soorten leefgebieden. Hoewel de situatie in 2008 nog als stabiel werd beschouwd door de IUCN, heeft deze soort recentelijk aanzienlijke afnames in aantallen doorgemaakt. Meerdere Europese landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Italië, Zwitserland en Nederland, hebben alarmerende dalingen in de populatiegrootte van 50% of zelfs meer gerapporteerd. Dit wijst op de dringende noodzaak om maatregelen te nemen om de toekomst van deze soort en andere amfibieën te beschermen.

Het begrijpen van de oorzaken van de achteruitgang van padden populaties is van cruciaal belang bij het nemen van maatregelen om verder verlies aan biodiversiteit te voorkomen. Dergelijke achteruitgang wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een complex samenspel tussen meerdere stressfactoren: landgebruik (bijvoorbeeld landbouwpraktijken, gebruik van pesticiden), leefgebied (bijvoorbeeld verlies van vijvers en kleine landschapselementen) en verlies van connectiviteit (inclusief migratieconnectiviteit tussen broedvijvers en terrestrische habitats), klimaatverandering, verlies van genetische diversiteit en ziekten.

Om het onderzoek naar de oorzaken van de achteruitgang van padden popualties te starten, is het noodzakelijk om een uitgebreide analyse van de populatietrends uit te voeren. Er zijn voldoende lange tijdreeksen nodig om de langetermijntrends in de populatiegrootte te kunnen schatten en om te beoordelen of de populaties afnemen, toenemen of stabiel zijn. In het voorjaar ondernemen padden een wijdverspreide trek, die is geregistreerd door de v.z.w. Natuurpunt Studie in Vlaanderen sinds 1981 (paddenoverzet).