Barbi et al. (2023) Widespread triazole pesticide use affects infection dynamics of a global amphibian pathogen. Ecology Letters
Ichthyosaura alpestris (c) Frank Pasmans
Pesticiden voor de bestrijding van schimmelziekten bij landbouwgewassen (fungiciden) worden intensief gebruikt. De negatieve effecten zoals toxiciteit en opstapeling in de voedselketen zijn goed gekend. We hebben ontdekt dat het wijdverspreid gebruik van fungiciden leidt tot contaminatie van poelen waarin amfibieën zich voortplanten aan concentraties die het ziekteverloop van een dodelijke schimmelinfectie bij amfibieën beïnvloeden. De oorzaak is de schimmel Batrachochytrium dendrobatidis (Bd), die wereldwijd afname van de amfibieënpopulaties veroorzaakt en algemeen voorkomt in België en Nederland.
Hoewel de fungiciden zeer frequent werden aangetroffen in de poelen, gaat het om lage tot zeer lage concentraties. Toch worden ze in hoge mate opgestapeld in de huid van watersalamanders, waardoor ze concentraties bereiken die de groei van Bd beperken. In de poelen met de hoogste concentraties fungiciden vonden we dan ook het minste Bd. We toonden aan dat de concentraties van de fungiciden in de poelen volstaan om besmetting met Bd te voorkomen. Deze bevinding kan tenminste gedeeltelijk verklaren waarom Bd in onze contreien tot nu toe geen noemenswaardige problemen veroorzaakt bij onze amfibieën.
Betekent dit dat we het gebruik van pesticiden moeten promoten? Er is een sterke maatschappelijke tendens om het gebruik van pesticiden in de landbouw zoveel mogelijk te beperken. Toepassing van deze producten in natuurlijke systemen kan een ernstige verstoring van het ecosysteem veroorzaken. Bovendien kan dit impact hebben op de volksgezondheid door het ontstaan van resistente schimmelstammen die ziekte bij de mens kunnen veroorzaken. Enkel in zeer specifieke situaties en na een grondige risico beoordeling kan het tijdelijke en lokale gebruik van fungiciden overwogen worden als onderdeel van een bestrijdingsprogramma om verder verlies van amfibieënpopulaties te voorkomen. Dit mag echter niet in de plaats komen van de ontwikkeling van een duurzame ziektebestrijding op lange termijn.
Het volledige artikel vind je hier.